دکتر شیرین جوان‌گروه

متخصص بیماری‌های قلب و عروق

قهوه برای قلب مفید است یا مضر؟

نویسنده: دکتر شیرین جوان‌گروه

اشتراک گذاری در whatsapp
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در email
اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در print

دکتر جی. مایکل گازیانو، استاد پزشکی در دانشکدهٔ پزشکی هاروارد می‌گوید: «تفکر دربارهٔ تأثیرات قهوه بر قلب به هر دو جهت متحول شده است». در دههٔ 1960، قهوه به‌عنوان یک عامل خطر برای بیماری عروق کرونر در نظر گرفته شد، اگرچه تحقیقات بعدی نشان داد که فقط مصرف زیاد قهوه (بیش از پنج یا شش فنجان در روز) ممکن است به قلب آسیب برساند. دکتر گازیانو خاطرنشان می‌کند افرادی که بیش‌از‌حد قهوه می‌نوشند، اغلب از بسیاری جهات دیگر با کسانی که از مقادیر کم قهوه لذت می‌برند، متفاوت هستند.

 

 

تپش قلب؟

ازآنجاکه قهوه حاوی کافئین است (یک محرک) مردم مدت‌ها در این فکر بودند که آیا نوشیدن قهوه ممکن است قلب را تحریک کند و باعث تپش قلب یا فیبریلاسیون دهلیزی شود.

بااین‌حال، بر اساس مطالعه‌ای که در سال 2019 توسط دکتر گازیانو انجام شد، در واقع به‌نظر می‌رسد افرادی که مقادیر متوسط قهوه (یک تا سه فنجان در روز) می‌نوشند، در معرض خطر کمتری برای فیبریلاسیون دهلیزی هستند.

مانند بسیاری از تحقیقات رژیم غذایی، این مطالعه مشاهده‌ای بود: مردم آنچه را که مصرف می‌کردند گزارش کردند و محققان سلامت آن‌ها را طی سالیان متمادی دنبال کردند. اما مطالعه‌ای جدید رویکرد متفاوتی داشت و مستقیماً تأثیرات کوتاه‌مدت نوشیدن قهوه را اندازه‌گیری کرد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

 

قدم‌های بیشتر، خواب کمتر، تپش قلب احتمالی؟

بسیاری از کسانی که قهوه می‌نوشند، از انرژی صبحگاهی ناشی از آن استقبال می‌کنند. اما آیا این افزایش، اثرات کوتاه‌مدتی بر قلب یا سایر رفتارهای مرتبط با قلب یا عوامل خطر دارد، یعنی ورزش، خواب و سطح قند خون.

برای کشف این موضوع، محققان حسگرهای پوشیدنی را برای مدت دو هفته روی داوطلبان قرار دادند. مطالعهٔ آن‌ها، کارآزمایی قهوه و اکتوپی دهلیزی و بطنی (CRAVE) در زمان واقعی، در 23 مارس 2023 در مجلهٔ پزشکی نیوانگلند منتشر شد. (اکتوپی دهلیزی و بطنی به انقباضات زودرس حفره‌های فوقانی یا تحتانی قلب اشاره دارد. افراد معمولاً این ضربان را به‌صورت ضربان قلب قوی، سریع یا نامنظم تجربه می‌کنند که به‌عنوان تپش قلب شناخته می‌شود).

چه کسی: 100 مرد و زن سالم با میانگین سنی 39 سال.

چه چیزی: شرکت‌کنندگان از سه دستگاه جداگانه استفاده می‌کردند: یکی که سطح فعالیت و خواب را ردیابی می‌کرد، دیگری که قند خون را اندازه می‌گرفت و دستگاهی که ریتم قلب را کنترل می‌کرد. آن‌ها همچنین برای انواع ژنتیکی رایجی که بر سرعت متابولیسم کافئین در افراد تأثیر می‌گذارند، آزمایش شدند.

روش: محققان به شرکت‌کنندگان دستور دادند که به مدت دو روز به‌اندازه قهوهٔ کافئین‌دار بنوشند و بعد از هر فنجانی که می‌نوشند، مانیتور قلب را فعال کنند. سپس قرار شد دو روز از مصرف قهوه خودداری کنند. آن‌ها این چرخه را به مدت 14 روز تکرار کردند.

یافته‌های کلیدی: در روزهایی که مردم قهوه می‌نوشیدند، به طور متوسط 1000 قدم اضافی در روز برمی‌داشتند. اما همچنین به طور متوسط 36 دقیقه کمتر در هر شب می‌خوابیدند. نوشیدن قهوه هیچ تاثیر آشکاری بر سطح قند خون نداشت. و در حالی که مصرف قهوه باعث افزایش انقباضات زودرس دهلیزی نمی‌شود، به نظر می‌رسد که میزان بروز انقباضات زودرس بطنی را اندکی افزایش می‌دهد. تفاوت‌های ژنتیکی در متابولیسم کافئین تأثیر معنی‌داری بر هیچ یک از این پیامدها نداشت.

 

 

قدم‌ها و خواب

دکتر گازیانو می‌گوید: این آزمایش جدید قطعه‌ای مهم از پازل را فراهم می‌کند. یکی از یافته‌ها، اینکه مردم در روزهای نوشیدن قهوه گام‌های بیشتری برداشتند، تحقیقات دیگری را تأیید می‌کند که نشان می‌دهد کافئین می‌تواند کمی عملکرد فیزیکی را افزایش دهد. از سوی دیگر، اثرات نامطلوب کافئین بر خواب نیز به‌خوبی شناخته شده‌است و خواب ناکافی به طور فزاینده‌ای به‌عنوان یک خطر برای سلامت قلب و عروق شناخته می‌شود.

دشوار است بدانیم که آیا ورزش اضافی می‌تواند کاهش خواب ناشی از قهوه را متعادل کند یا خیر. دکتر گازیانو که روزانه از یک فنجان قهوه حاوی نصف قهوه بدون کافئین لذت می‌برد، می‌گوید بیشتر مردم می‌دانند که چگونه به قهوه واکنش نشان می‌دهند و مصرف خود را بر اساس آن تنظیم می‌کنند.

 

 

محدودیت‌های مطالعه

اما مانند همهٔ مطالعات، مطالعهٔ جدید محدودیت‌هایی دارد. برای نمونه، فقط مصرف‌کنندگان قهوه‌ای را که نسبتاً جوان و سالم بودند شامل می‌شد؛ بنابراین، این یافته‌ها ممکن است برای افراد مسن‌تر که احتمال تپش قلب دارند، صدق نکند. در واقع، افرادی که از قهوه پرهیز می‌کنند (و به همین دلیل بخشی از مطالعه نبودند) ممکن است چون متوجه می‌شوند باعث تپش قلب می‌شود از آن خودداری کنند.

 

 

سایر اثرات مرتبط با قلب

این مطالعه همچنین نشان داد که نوشیدن قهوه منجر به افزایش جزئی در انقباضات زودرس بطنی می‌شود. این اختلالات مختصر ریتم (که ممکن است احساس شود که قلب در حال تپش است) به‌ویژه در افراد سالم رایج و معمولاً بی‌ضرر هستند. بااین‌حال، افراد مبتلا به بیماری قلبی که متوجه ریتم‌های مداوم و عجیب‌وغریب قلب می‌شوند باید با پزشک خود صحبت کنند.

تحقیقات قبلی اثرات قهوه را بر سایر خطرات رایج مرتبط با قلب بررسی کرده‌است. اگرچه نوشیدن قهوه فشارخون را افزایش می‌دهد، اما این اثر موقتی است و احتمال ابتلا به فشارخون را افزایش نمی‌دهد. حتی ممکن است خطر شما را کاهش دهد. قهوهٔ بدون فیلتر، مانند قهوهٔ فرنچ پرس و اسپرسو، حاوی ترکیباتی است که ممکن است کلسترول LDL یا مضر را افزایش دهد. اما این تأثیر در مقایسه با بقیهٔ رژیم غذایی شما احتمالاً ناچیز است، به‌ویژه اگر روزانه کمتر از دو فنجان قهوهٔ بدون فیلتر بنوشید.

دکتر گازیانو می‌گوید: «سؤالی که من دارم این است که تأثیر کلی بر نتیجه‌ای که بیشتر به آن اهمیت می‌دهم، یعنی بیماری قلبی عروقی چیست؟». او می‌گوید، وقتی به شواهد به‌طورکلی نگاه می‌کنید، به نظر نمی‌رسد قهوه تأثیر مثبت یا منفی داشته باشد. اگر به قهوه علاقه دارید، از چند فنجان در روز لذت ببرید، به شرطی که خواب شما را مختل نکند و مقدار زیادی خامه و شکر را در قهوهٔ خود نریزید، زیرا چربی اشباع و کالری خالی اضافه می‌کند.

 

 

منبع: