شاید تابه‌حال به وضعیت خواب خود فکر نکرده باشید، اما نحوه گذراندن شب می‌تواند بر سلامت کلی شما تأثیر بگذارد. هر حالت خوابی مزایا و معایب خاص خود را دارد بهتر است هنگام خواب درنظر بگیرید.
برای نمونه، خوابیدن روبه‌بالا با یک بالش زیر کمر ممکن است به کمردرد کمک کند، اما در عین حال علائم آپنه خواب را نیز بدتر کند. خوابیدن به پهلو ممکن است برای آپنهٔ خواب بهتر باشد، اما شاید متوجه شوید که به ستون فقرات شما آسیب می‌رساند.
اگر بیماری قلبی دارید، ممکن است از خوابیدن به پهلوی چپ خودداری کنید. تصور می‌شود که خوابیدن به این سمت ممکن است مکان قلب شما در قفسهٔ سینه و فعالیت الکتریکی آن را تغییر دهد. هنوز مشخص نیست که آیا این تأثیر به‌اندازه‌ای زیاد است که نگران‌کننده باشد یا خیر.
برای آگاهی ازاینکه چرا خوابیدن به پهلوی چپ ممکن است برای قلب مضر باشد و همچنین بهترین و بدترین حالت خوابیدن برای افراد مبتلا به بیماری قلبی، ادامهٔ مقاله را مطالعه کنید.
آیا خوابیدن به پهلوی چپ برای قلب مضر است؟
تحقیقات کمی در مورد بررسی اثرات وضعیت خوابیدن بر سلامت قلب وجود دارد. بااین‌حال، شواهدی وجود دارد که خوابیدن به پهلوی چپ ممکن است فشار بر قلب را افزایش دهد.
در سال 1997، محققان برای اولین بار متوجه شدند که خوابیدن به پهلو باعث تغییرات قابل‌توجهی در فعالیت الکتریکی قلب می‌شود که با الکتروکاردیوگرام (ECG) اندازه‌گیری شده بود. هنگامی که شرکت‌کنندگان به پهلوی چپ خود دراز کشیده بودند، محققان تأثیر محسوس‌تری پیدا کردند.
در مطالعه‌ای جدیدتر در سال 2018، محققان همچنین دریافتند که خوابیدن به پهلوی چپ منجر به تغییرات در الکتروکاردیوگرامِ شرکت‌کنندگان سالم شد. آن‌ها با استفاده از نوعی روش تصویربرداری به نام وکتورکاردیوگرافی دریافتند که خوابیدن به سمت چپ باعث جابه‌جایی و چرخش قلب می‌شود. تغییرات در فعالیت الکتریکی به این تغییر موقعیت قلب نسبت داده شد.
هنگامی که شرکت‌کنندگان به پهلوی راست خود می‌خوابیدند، تقریباً هیچ تغییری در فعالیت ECG مشاهده نشد. محققان دریافتند که در این موقعیت، قلب توسط لایهٔ نازکی از بافت بین ریه‌ها به نام مدیاستن در جای خود نگه داشته می‌شود.
حتی اگر درازکشیدن به پهلوی چپ فعالیت الکتریکی قلب را تغییر دهد، هیچ مدرکی مبنی بر افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی درصورتی‌که قبلاً به آن مبتلا نباشید، وجود ندارد.
بر اساس تجربه‌ٔ شخصی، افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب اغلب ناراحتی و مشکل تنفسی را هنگام خوابیدن به پهلوی چپ گزارش می‌کنند. تحقیقات بیشتری باید انجام شود تا بفهمیم آیا خوابیدن به پهلوی چپ برای افراد مبتلا به بیماری قلبی خطرناک است یا چقدر ممکن است خطرناک باشد.
در مورد خوابیدن به پهلوی راست چطور؟
در مورد اینکه خوابیدن به پهلوی چپ یا راست برای قلب شما بهتر است، اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی از کارشناسان خواب فکر می‌کنند که خوابیدن به پهلوی راست می‌تواند ورید اجوف را فشرده کند. این سیاهرگی است که به سمت راست قلب وارد می‌شود.
بااین‌حال، در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر اینکه خوابیدن به پهلوی راست خطر ابتلا به نارسایی قلبی را افزایش می‌دهد وجود ندارد و به‌نظر می‌رسد بی‌خطر باشد.
مطالعه‌ای در سال 2018 نشان داد که بیشتر شرکت‌کنندگان مبتلا به بیماری عضلانی قلب به نام کاردیومیوپاتی متسعی متوالی ترجیح می‌دهند به جای چپ، به پهلوی راست بخوابند.
همچنین، بررسی سال 2019 از مطالعات، هیچ تفاوتی در سلامت افراد باردار یا جنین آن‌ها هنگام خوابیدن به پهلوی چپ یا راست نشان نداد. در اوایل بارداری، سعی کنید به پهلو بخوابید. دراز کشیدن به پهلو با زانوهای خم‌شده احتمالاً راحت‌ترین حالت حین بارداری خواهد بود.
برخی از پزشکان توصیه می‌کنند که افراد باردار به پهلوی چپ بخوابند. ازآنجاکه کبد در سمت راست شکم قرار دارد، خوابیدن به سمت چپ به‌دور نگه‌داشتن رحم از آن اندام بزرگ کمک می‌کند و همچنین کار قلب را آسان‌تر می‌کند؛ زیرا وزن جنین را از اعمال فشار به ورید بزرگ (ورید اجوف تحتانی) که خون را از پاهای شما به قلب برمی‌گرداند تا جریان خون به جنین را بهبود بخشد، باز می‌دارد.
بهترین حالت خواب برای قلب شما
در حال حاضر، هنوز مشخص نیست که بهترین وضعیت خواب برای سلامت قلب، اگر از قبل بیماری قلبی زمینه‌ای نداشته باشید، چیست. به‌احتمال زیاد، داشتن خواب باکیفیت مهم‌تر از وضعیت خواب شما است.
بررسی‌ای در سال 2018 از مطالعات منتشر‌شده در مجلهٔ پزشکی خواب بالینی نشان داد که کیفیت خواب ضعیف و مدت زمان کوتاه خواب با خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب مرتبط است.
اگر نارسایی قلبی داشته‌اید چگونه باید بخوابید؟
اگر نارسایی قلبی داشته‌اید، لازم است با پزشک خود در مورد هر موقعیت خوابی که باید از آن پرهیز کنید صحبت کنید.
خوابیدن به پهلوی راست ممکن است بهترین گزینه برای افراد مبتلا به نارسایی قلبی باشد. اگرچه برخی افراد فکر می‌کنند خوابیدن به پهلوی راست می‌تواند جریان خون را به قلب محدود کند، شواهد کافی برای اثبات مضر بودن آن وجود ندارد.
اگر آپنه خواب یا مشکلات تنفسی ندارید، خوابیدن به پشت نیز ممکن است گزینهٔ مناسبی برای شما باشد.
مطالعه‌ای در سال 2015 اثرات خوابیدن روبه‌بالا به پشت را در شرکت‌کنندگان مبتلا به نارسایی مزمن قلبی پایدار بررسی کرد. محققان دریافتند که هنگام خوابیدن به پشت در مقایسه با نشستن، اکسیژن‌رسانی خون، مکانیک تنفسی و حرکت خون ضعیف‌تر است.
خوابیدن روی شکم ممکن است آپنه خواب و خروپف را کاهش دهد، اما همچنین می‌تواند باعث درد گردن یا کمر شود. آپنه خواب درمان‌نشده با افزایش خطر نارسایی قلبی مرتبط است و بسیاری از افراد به هر دوی این‌ها دچارند.
اگر یک دفیبریلاتور کاردیوورتر (ICD) قابل‌کاشت دارید، ممکن است خوابیدن در سمت مخالفی کاشت برای شما راحت‌تر باشد. بیشتر ICDها در سمت چپ قرار دارند.
در صورت داشتن بیماری قلبی از این حالت‌های خواب پرهیز کنید
هنوز مشخص نیست بهترین و بدترین وضعیت خواب برای افراد مبتلا به بیماری قلبی چیست. شواهدی وجود دارد که خوابیدن به پهلوی چپ ممکن است قلب شما را جابه‌جا کند و جریان الکتریکی آن را مختل کند. همچنین، بسیاری از افراد مبتلا به نارسایی قلبی گزارش می‌دهند که در این حالت مشکل تنفس دارند.
خوابیدن به پشت می‌تواند آپنه خواب و خروپف را بدتر کند. اگر با هرگونه مشکل تنفسی روبه‌رو هستید، باید پیش از انتخاب حالت خوابیدن به پشت با پزشک خود صحبت کنید.
خلاصه
هنوز مشخص نیست که بهترین راه خواب برای سلامت قلب چیست. بر اساس تجربه‌ٔ شخصی، به نظر می‌رسد بسیاری از افراد مبتلا به نارسایی قلبی خوابیدن به پهلوی راست را راحت‌تر از پهلوی چپ خود می‌دانند.
اگرچه اطلاعات کمی در مورد بهترین وضعیت خوابیدن برای قلب وجود دارد، اما تحقیقات نشان داده‌است که نخوابیدن کافی یا خواب کم‌کیفیت، خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهد. اطمینان از استراحت کافی برای حفظ سلامت مطلوب قلب مهم است، صرف‌نظر از موقعیتی که در آن می‌خوابید.
منبع:
