جراحی قلب باز چیست؟
جراحی قلب باز به هر نوع جراحیای گفته میشود که در آن قفسهٔ سینه باز شود و بر روی عضلات، دریچهها یا شریانهای قلب جراحی انجام شود.
باتوجهبه مؤسسهٔ ملی قلب، ریه و خون (NHLBI)، پیوند بایپس عروق کرونر (CABG) رایجترین نوع جراحی قلب است که در بزرگسالان انجام میشود. در طی این جراحی، یک شریان یا ورید سالم به یک شریان کرونری مسدودشده وصل میشود. این به شریان پیوند داده شده اجازه میدهد تا شریان مسدود شده را «بایپس» کند (دور بزند) و خون تازه را به قلب برساند.
جراحی قلب باز گاهی اوقات جراحی قلب سنتی نامیده میشود. امروزه بسیاری از روشهای جدید جراحی قلب را میتوان تنها با برشهای کوچک و نه وسیع انجام داد؛ بنابراین، اصطلاح «جراحی قلب باز» ممکن است گمراهکننده باشد.
چه زمانی جراحی قلب باز لازم است؟
جراحی قلب باز احتمالاً برای پیوند بایپس عروق کرونر انجام شود. پیوند بایپس عروق کرونر ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر قلب ضروری باشد.
بیماری عروق کرونر قلب زمانی رخ میدهد که رگهای خونیای که خون و اکسیژن را به عضلهٔ قلب میرسانند باریک و سفت شوند. این اغلب «سختشدن شریانها» نامیده میشود.
سختشدن زمانی اتفاق میافتد که مواد چرب، پلاکی را روی دیوارهٔ عروق کرونر تشکیل دهند. این پلاک شریانها را باریک و در نتیجه عبور خون را دشوار میکند. وقتی خون نتواند بهدرستی به سمت قلب جریان یابد، ممکن است سکتهٔ قلبی رخ دهد.
مقالات مرتبط:
جراحی قلب باز در موارد زیر نیز انجام میشود:
- تعمیر یا جایگزینی دریچههای قلب که به خون اجازه میدهند در قلب حرکت کند
- ترمیم نواحی آسیبدیده یا غیرطبیعی قلب
- کاشت دستگاههای پزشکیای که به ضربان صحیح قلب کمک میکند
- جایگزینی قلب آسیبدیده با قلب اهدایی (پیوند قلب)
جراحی قلب باز چگونه انجام میشود؟
باتوجهبه مؤسسهٔ ملی سلامت، پیوند بایپس عروق کرونر از سه تا شش ساعت طول میکشد و بهطورکلی براساس مراحل زیر انجام میشود:
- بیمار را بیهوش میکنند تا در طول کل جراحی خواب و بدون درد باشد.
- جراح برشی 8 تا 10 اینچی در قفسهٔ سینه ایجاد میکند.
- جراح تمام یا بخشی از استخوان سینهٔ بیمار را برش میدهد تا قلب در معرض دید باشد.
- هنگامی که قلب نمایان شد، بیمار ممکن است به دستگاه بایپس قلب – ریه متصل شود. این دستگاه خون را از قلب دور میکند تا جراح بتواند عمل کند. در برخی از روشهای جدیدتر از این دستگاه استفاده نمیشود.
- جراح برای ایجاد مسیری جدید در اطراف شریان مسدودشده از یک ورید یا شریان سالم استفاده میکند.
- جراح استخوان سینه را با سیم میبندد و سیم را داخل بدن میگذارد.
- برش اصلی بخیه زده میشود.
گاهی اوقات آبکاری استرنوم برای افراد در معرض خطر، مانند افرادی که چندین عمل جراحی داشتهاند یا افراد در سنین بالا انجام میشود. آبکاری استرنال زمانی است که استخوان سینه پس از جراحی با صفحات تیتانیومی کوچک دوباره به هم متصل میشود.
خطرات جراحی قلب باز چیست؟
خطرات جراحی قلب باز عبارتاند از:
- عفونت زخم قفسهٔ سینه (در بیماران مبتلا به چاقی یا دیابت یا کسانی که قبلاً CABG داشتهاند شایعتر است)
- حملهٔ قلبی یا سکته مغزی
- ضربان قلب نامنظم
- نارسایی ریه یا کلیه
- درد قفسهٔ سینه و تب خفیف
- ازدستدادن حافظه یا گیچی
- لخته شدن خون
- ازدستدادن خون
- مشکل تنفس
- ذاتالریه
به گفته مرکز قلب و عروق در دانشگاه پزشکی شیکاگو، دستگاه بایپس قلب – ریه با افزایش خطرات مرتبط است. این خطرات شامل سکتهٔ مغزی و مشکلات عصبی است.
چگونه برای جراحی قلب باز آماده شویم
در مورد داروهایی که مصرف میکنید، حتی داروهای بدون نسخه، ویتامینها و گیاهان دارویی، به پزشک خود اطلاع دهید. آنها را از هرگونه بیماریای از جمله شیوع تبخال، سرماخوردگی، آنفولانزا یا تب مطلع کنید.
پزشک ممکن است از شما بخواهد که دو هفته قبل از جراحی سیگار را ترک کنید و مصرف داروهای رقیقکنندهٔ خون مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن را متوقف کنید.
پیش از اینکه برای جراحی آماده شوید، مهم است که با پزشک خود در مورد مصرف الکل خود صحبت کنید. اگر معمولاً سه بار یا بیشتر در روز نوشیدنی مینوشید و درست پیش از جراحی آن را قطع کنید، ممکن است دچار علائم ترک الکل شوید که ممکن است بعد از جراحی قلب باز باعث عوارض تهدیدکنندهٔ زندگی از جمله تشنج یا لرزش شود. پزشک میتواند به شما در ترک الکل کمک کند تا احتمال این عوارض را کاهش دهید.
یک روز پیش از جراحی ممکن است از شما خواسته شود که بدن خود را با صابونی مخصوص بشویید. این صابون برای ازبینبردن باکتریهای روی پوست شما استفاده میشود و احتمال عفونت بعد از جراحی را کاهش میدهد. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که بعد از نیمهشب چیزی نخورید.
هنگامی که برای عمل جراحی به بیمارستان میرسید، ارائهدهندهٔ مراقبتهای بهداشتی به شما دستورالعملهای دقیقتری میدهد.
بعد از جراحی قلب باز چه اتفاقی میافتد؟
هنگامی که پس از جراحی از خواب بیدار میشوید، دو یا سه لوله در قفسهٔ سینهٔ خود خواهید داشت. اینها برای کمک به تخلیهٔ مایع از ناحیهٔ اطراف قلب شما هستند. ممکن است تزریق داخل وریدی (IV) در بازوی خود برای تأمین مایعات و همچنین یک کاتتر (لولهای نازک) در مثانه برای خارجکردن ادرار داشته باشید.
شما همچنین به دستگاههایی متصل خواهید شد که بر قلب شما نظارت میکنند. پرستاران در اطراف شما خواهند بود تا در صورت بروز مشکل به شما کمک کنند.
معمولاً اولین شب خود را در بخش مراقبتهای ویژه (ICU) سپری میکنید. سپس برای سه تا هفت روز آینده به یک اتاق مراقبت معمولی منتقل خواهید شد.
بهبودی، پیگیری و آنچه که باید انتظار داشت
مراقبت از خود در خانه بلافاصله پس از جراحی نقشی اساسی در بهبودی شما دارد.
مراقبت از برش
مراقبت از برش بسیار مهم است. محل برش را گرم و خشک نگه دارید و دستهای خود را قبل و بعد از لمس آن بشویید. اگر برش شما در حال بهبودی است و ترشح ندارد، میتوانید دوش بگیرید. دوشگرفتن با آب گرم (نه داغ) نباید بیشتر از 10 دقیقه طول بکشد. باید اطمینان حاصل کنید که محل برش مستقیماً با آب برخورد نمیکند. همچنین مهم است که بهطور منظم محل برش خود را برای علائم عفونت بررسی کنید که عبارتاند از:
- افزایش ترشحات باز شدن محل برش
- قرمزی اطراف برش
- گرما در امتداد خط برش
- تب
مدیریت درد
مدیریت درد نیز بسیار مهم است، زیرا میتواند سرعت بهبودی را افزایش و احتمال عوارضی مانند لختهشدن خون یا ذاتالریه را کاهش دهد. ممکن است درد عضلانی، گلودرد، درد در محل برش یا درد ناشی از لولههای قفسهٔ سینه را احساس کنید. پزشک احتمالاً داروهای ضددرد را تجویز میکند که میتوانید در خانه مصرف کنید. مهم است که آن را طبق دستور مصرف کنید. برخی از پزشکان مصرف داروهای ضددرد را پیش از فعالیت بدنی و قبل از خواب توصیه میکنند.
بهاندازهٔ کافی خوابیدن
برخی از بیماران پس از جراحی قلب باز دچار مشکل خواب میشوند، اما مهم است که تاحدامکان استراحت کنند. برای داشتن خواب بهتر، میتوانید:
- داروی مسکن خود را نیم ساعت پیش از خواب مصرف کنید.
- بالشها را طوری قرار دهید تا فشار عضلانی کاهش یابد.
- از مصرف کافئین بهویژه هنگام عصر پرهیز کنید.
درگذشته، برخی استدلال میکردند که جراحی قلب باز منجر به کاهش عملکرد ذهنی میشود. بااینحال، بیشتر تحقیقات اخیر نشان دادهاست که چنین نیست. برخی از بیماران ممکن است جراحی قلب باز انجام دهند و بعداً دچار زوال ذهنی شوند، اما تصور میشود که این بهاحتمال زیاد به دلیل اثرات طبیعی پیری است.
برخی از افراد پس از جراحی قلب باز افسردگی یا اضطراب را تجربه میکنند. یک درمانگر یا روانشناس میتواند به شما در مدیریت این عوارض کمک کند.
توانبخشی
بیشتر افرادی که پیوند بایپس عروق کرونر داشتهاند از شرکت در یک برنامهٔ توانبخشی ساختاریافته و جامع سود میبرند. این کار معمولاً بهصورت سرپایی با چندین بار ویزیت در هفته انجام میشود. اجزای برنامه شامل ورزش، کاهش عوامل خطر و مقابله با استرس، اضطراب و افسردگی است.
چشمانداز بلندمدت برای جراحی قلب باز
انتظار بهبودی تدریجی را داشته باشید. ممکن است تا شش هفته طول بکشد تا احساس بهتری داشته باشید و تا شش ماه طول بکشد تا مزایای کامل جراحی را احساس کنید. بااینحال، چشمانداز برای بسیاری از افراد خوب است و پیوندها میتوانند برای سالهای طولانی کار کنند.
بااینوجود، جراحی از تکرار انسداد شریان جلوگیری نمیکند. شما میتوانید با موارد زیر به بهبود سلامت قلب خود کمک کنید:
- داشتن رژیم غذایی سالم
- کاهش مصرف غذاهای سرشار از نمک، چربی و شکر
- سبک زندگی فعالتر
- سیگار نکشیدن
- کنترل فشارخون و کلسترول بالا
منبع: