دکتر شیرین جوان‌گروه

متخصص بیماری‌های قلب و عروق

بزرگ شدن قلب (کاردیومگالی) چیست؟

نویسنده: دکتر شیرین جوان‌گروه

اشتراک گذاری در whatsapp
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در email
اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در print
بزرگ شدن قلب (کاردیومگالی) چیست؟

بزرگ شدن قلب (کاردیومگالی) چیست؟

بزرگ شدن قلب ممکن است به دلایل مختلفی همچون فشارخون بالا و بیماری شریان کرونر رخ دهد.

قلب ممکن است خون را به‌طور مؤثر پمپاژ نکند که این امر می‌تواند باعث نارسایی احتقانی قلب شود. با گذشت زمان احتمال بهبود وجود دارد. اما بیشتر افراد مبتلا به این بیماری نیاز به درمان مادام‌العمر با دارو دارند.

 

 

انواع

قلب به دلیل آسیب به ماهیچهٔ قلب بزرگ می‌شود. تا حدی قلب بزرگ‌شده همچنان تا حدودی می‌تواند خون را به‌طور طبیعی پمپاژ کند. اما با پیشرفت این بیماری، توانایی پمپاژ قلب کاهش می‌یابد.

کاردیومیوپاتی اتساعی نوع اصلی بزرگ شدن قلب است. دیواره‌های هر دو طرف (که به آن‌ها بطن نیز گفته می‌شود) نازک و کشیده می‌شوند. این امر باعث بزرگ شدن قلب می‌شود.

در انواع دیگر، بطن چپ بسیار ضخیم می‌شود. فشارخون بالا ممکن است باعث بزرگ شدن بطن چپ شود که به آن هایپرتروفی نیز گفته می‌شود. ضخیم شدن (که پزشکان آن را کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک می‌نامند) ممکن است ارثی نیز باشد.

قلب بزرگ‌شده توانایی پمپاژ خود را زمانی که «ضخیم» است بیشتر از زمانی که «نازک» شده‌است حفظ می‌کند.

 

مقالات مرتبط:

 

علل

شایع‌ترین علت ضعیف شدن قلب انسدادهایی است که بر جریان خون قلب (بیماری شریان کرونر) و فشارخون بالا تأثیر می‌گذارد. دلایل دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشد، مانند:

  • عفونت ویروسی قلب
  • دریچهٔ غیرطبیعی قلب
  • بارداری، با بزرگ شدن قلب در حوالی زمان زایمان (این مورد کاردیومیوپاتی حوالی زایمان نیز نامیده می‌شود)
  • بیماری کلیوی‌ای که نیاز به دیالیز دارد
  • سوءمصرف الکل یا کوکائین
  • عفونت اچ‌آی‌وی (HIV)
  • بیماری‌های ژنتیکی و ارثی

 

در برخی مواقع، هیچ علتی مشخص نمی‌شود. این مورد کاردیومیوپاتی اتساعی ایدیوپاتیک نیز نامیده می‌شود.

 

 

علائم

گاهی اوقات بزرگ شدن قلب هیچ علائمی ایجاد نمی‌کند. چنانچه قلب نتواند به‌اندازهٔ کافی خون پمپاژ کند، ممکن است علائم نارسایی احتقانی قلب را داشته باشید، مانند:

  • تنگی نفس (به‌ویژه هنگام فعالیت یا هنگام به پشت خوابیدن)
  • ورم پا
  • افزایش وزن، به‌ویژه در ناحیهٔ شکم
  • احساس خستگی
  • تپش قلب یا ضربان نامنظم قلب

 

برخی افراد ممکن است هرگز علائمی نداشته باشند. افراد دیگر ممکن است علائم کوچکی داشته باشند که سال‌ها تغییر نمی‌کند. همچنین برخی دیگر ممکن است تنگی نفس داشته باشند که به طور پیوسته کمی بدتر می‌شود.

 

 

تشخیص

بزرگ شدن قلب ممکن است پس از صحبت با پزشک در مورد علائمی که می‌توانند با نارسایی احتقانی قلب مرتبط باشند کشف شود. گاهی اوقات این بیماری از طریق آزمایشی که برای هدف دیگری انجام شده‌است مشخص می‌شود.

سونوگرافی قلب (که اکوکاردیوگرام نیز نامیده می‌شود) بهترین راه برای تشخیص این بیماری است. این روش هیچ درد یا خطری ندارد و موارد زیر را اندازه‌گیری می‌کند:

  • اندازهٔ قلب
  • ضخامت ماهیچهٔ قلب
  • عملکرد پمپاژ قلب

 

در برخی موارد این روش به پزشک کمک می‌کند تا علت بزرگ شدن قلب را تشخیص دهد.

 

سایر مواردی که به تشخیص بزرگ شدن قلب کمک می‌کنند عبارت‌اند از:

  • سابقهٔ شما: تنگی نفس یا سایر علائم نارسایی احتقانی قلب ممکن است سرنخ‌هایی را ارائه دهند.
  • معاینهٔ بدنی: شما ممکن است تورم داشته باشید. همچنین هنگامی که پزشک با گوشی پزشکی به صدای قلب شما گوش می‌دهد، قلب بزرگ‌شده ممکن است صداهای غیرطبیعی ایجاد کند.
  • رادیوگرافی قفسهٔ سینه: کاردیومیوپاتی اتساعی، اندازهٔ قلب را در فیلم رادیوگرافی قفسه سینهٔ بزرگ‌تر نشان می‌دهد.
  • کاتتریزاسیون قلبی: در این روش، انسداد در عروق کرونر و همچنین اندازهٔ قلب و عملکرد پمپاژ آن بررسی می‌شود.
  • آزمایش‌های خون: این آزمایش‌ها ممکن است برای بررسی مواردی که می‌توانند منجر به بزرگ شدن قلب شوند انجام شود، مانند: بیماری تیروئید، اچ‌آی‌وی (HIV) یا سایر عفونت‌های ویروسی.
  • سی‌تی‌اسکن و ام‌آرآی: این دو روش ممکن است در شرایطی خاص به تشخیص بزرگ شدن قلب کمک کنند.
  • بیوپسی (بافت‌برداری): در موارد بسیار نادر، پزشک ممکن است نمونهٔ بافت کوچکی از داخل قلب بردارد تا علت بزرگ شدن آن را تعیین کند.

 

 

درمان‌ها

اغلب درمان‌ها بر علت زمینه‌ای تمرکز می‌کنند، مانند:

  • بیماری شریان کرونر: باز کردن انسداد رگ‌های خونی‌ای که اکسیژن را به قلب می‌رسانند روند جریان خون به ماهیچهٔ قلب را بهبود می‌بخشد. چنانچه قلب شما به دلیل انسداد بزرگ شده باشد، پمپاژ آن ممکن است بهبود یابد.
  • فشارخون بالا: کنترل فشارخون بالا از آسیب بیشتر جلوگیری می‌کند و همچنین عملکرد قلب را بهبود می‌بخشد.
  • مصرف الکل یا مواد مخدر: ترک مصرف الکل و مواد مخدر علائم بزرگ شدن قلب و همچنین عملکرد قلب را بهبود می‌بخشد.
  • بیماری دریچه‌ای قلب: جراحی یا یک روش کمتر تهاجمی گاهی اوقات می‌تواند دریچهٔ قلب آسیب‌دیده را که باعث بزرگ شدن قلب می‌شود ترمیم کرده یا جایگزین کند.

 

هنگامی که بزرگ شدن قلب باعث نارسایی احتقانی قلب می‌شود، سایر درمان‌ها بر کاهش علائم و حفظ عملکرد قلب به همان صورتی که هست تمرکز می‌کنند، مانند:

  • دیورتیک‌ها. دیورتیک‌ها یا قرص‌های آب باعث افزایش ادرار می‌شوند. این بدان معناست که قلب نیازی به پمپاژ زیاد ندارد. دیورتیک‌ها همچنین به کاهش ورم پا کمک می‌کنند.
  • مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE inhibitor) و مسدودکننده‌های بتا. بیشتر اوقات این داروها فشارخون بالا را درمان می‌کنند، اما سلامت قلب را نیز بهبود می‌بخشند.
  • کاردیوورتر-دفیبریلاتور قابل کاشت. دستگاهی که در قفسهٔ سینه گذاشته می‌شود و در صورت توقف ضربان قلب، می‌تواند باعث راه‌اندازی دوبارهٔ آن شود. برخی از این دستگاه‌ها همچنین به پمپاژ مؤثرتر قلب کمک می‌کنند.

 

در تعداد بسیار کمی از افراد مبتلا به کاردیومگالی و نارسایی احتقانی شدید قلب، ممکن است پیوند قلب توصیه شود.

 

 

منبع: