آیا بیماری قلبی باعث سکتهٔ مغزی میشود؟
دانستن علائم سکتهٔ مغزی اولین قدم در پیشگیری از سکته است. سکتهٔ مغزی زمانی رخ میدهد که جریان خون در ناحیهای از مغز قطع شود. سلولهای مغز که از اکسیژن و گلوکز موردنیاز برای زندهماندن محرومآند، میمیرند. اگر سکتهٔ مغزی زود تشخیص داده نشود میتواند منجر به آسیب دائمی مغز یا مرگ شود. در این مقاله که در سایت دکتر جوان گروه متخصص قلب عروق منتشر کردهایم این موضوع را توضیح خواهیم داد.
اختلالات رایج قلبی خطر سکتهٔ مغزی را افزایش میدهند. برای نمونه در بیماری عروق کرونر در رگها پلاک ایجاد میشود و جریان خون غنی از اکسیژن به مغز را مسدود میکند.
سایر بیماریهای قلبی، مانند نقص دریچهٔ قلب، ضربان قلب نامنظم (از جمله فیبریلاسیون دهلیزی) و بزرگ شدن حفرههای قلب، میتوانند لختههای خونی ایجاد کند که ممکن است جدا شده و باعث سکته شوند.
سکتهٔ مغزی چگونه رخ میدهد؟
دو نوع سکتهٔ مغزی وجود دارد.
سکتهٔ مغزی ایسکمیک شبیه حملهٔ قلبی است، با این تفاوت که در رگهای خونیِ مغز رخ میدهد. لختهها میتوانند در رگهای خونی مغز، در رگهای خونی منتهی به مغز یا حتی در رگهای خونی در سایر نقاط بدن ایجاد شوند و سپس به مغز بروند. این لختهها جریان خون به سلولهای مغز را مسدود میکنند. سکتهٔ مغزی ایسکمیک همچنین زمانی رخ میدهد که پلاکِ بیشازحد (رسوبات چربی و کلسترول) رگهای خونی مغز را مسدود کند. حدود 80 درصد از سکتههای مغزی ایسکمیک هستند.
سکتههای هموراژیک زمانی رخ میدهد که یک رگ خونی در مغز پاره شود. نتیجه این است که خون به بافت مغز نفوذ میکند و باعث آسیب به سلولهای مغز میشود. شایعترین علل سکتهٔ مغزی هموراژیک فشارخون بالا و آنوریسم مغزی است. آنوریسم ضعف یا نازکی در دیوارهٔ رگ خونی است.
مقالات مرتبط:
علائم سکتهٔ مغزی چیست؟
شایعترین علائم سکتهٔ مغزی عبارتاند از:
- ضعف یا بیحسی صورت، بازو یا پا در یک طرف بدن
- ازدستدادن بینایی یا تار شدن (مثل افتادن پرده) در یک یا هر دو چشم
- ازدستدادن گفتار، مشکل در صحبتکردن، یا درک آنچه دیگران میگویند
- سردرد ناگهانی و شدید بدون علت شناختهشده
- ازدستدادن تعادل یا راهرفتن ناپایدار که معمولاً با علائم دیگری همراه است
اگر علائم سکتهٔ مغزی را تجربه کردم چه باید بکنم؟
اگر شما یا شخصی که میشناسید علائم سکتهٔ مغزی را دارید، فوراً با ۱۱۵ تماس بگیرید. سکتهٔ مغزی یک اورژانس پزشکی است. درمان فوری میتواند جان شما را نجات داده یا شانس شما را برای بهبودی کامل افزایش دهد.
آیا امکان پیشگیری از سکته وجود دارد؟
تا 50 درصد از سکتههای مغزی قابلپیشگیریاند. بسیاری از عوامل خطر را میتوان پیش از ایجاد مشکل کنترل کرد.
عوامل خطر قابلکنترل برای سکته:
- فشارخون بالا
- فیبریلاسیون دهلیزی
- دیابت کنترلنشده
- کلسترول بالا
- سیگارکشیدن
- مصرف بیشاز حد الکل
- چاقی
- بیماری کاروتید یا عروق کرونر
عوامل خطر غیرقابلکنترل برای سکته:
- سن (بیش از 65)
- جنسیت (مردان بیشتر سکته میکنند، اما زنان سکتههای مرگبارتری دارند)
- نژاد (افریقایی – آمریکاییها بیشتر در معرض خطر هستند)
- سابقهٔ خانوادگی سکتهٔ مغزی
پزشک میتواند خطر سکتهٔ مغزی شما را ارزیابی کرده و به شما در کنترل عوامل خطر کمک کند. گاهی اوقات، افراد پیش از وقوع سکته با علائم هشداردهنده مواجه میشوند که حملات ایسکمیک گذرا (TIA یا «سکتهٔ کوچک») نامیده میشوند و دورههای کوتاه و مختصری از علائم سکتهٔ مغزی ذکرشده در بالا را شامل میشوند.
برخی از افراد هیچ علامتی ندارند که به آنها پیش از وقوع سکته هشدار دهد یا علائم آنقدر خفیف هستند که قابلتشخیص نیستند. معاینات منظم در تشخیص مشکلات، پبش از جدی شدن آنها مهم هستند. هرگونه علائم یا عوامل خطر را به پزشک خود گزارش دهید.
منبع:
