بیماری شریان کرونری چیست؟
بیماری شریان کرونری (CAD) شایع‌ترین نوع بیماری قلبی در ایالات متحده است. گاهی به آن بیماری کرونر قلب یا بیماری ایسکمیک قلب نیز گفته می‌شود.
در برخی افراد، اولین نشانهٔ CAD حملهٔ قلبی است. به کمک گروه درمان می‌توانید خطر ابتلا به CAD را کاهش دهید.
علت بیماری شریان کرونری چیست؟
CAD در اثر تجمع پلاک در دیوارهٔ شریان‌هایی به نام عروق کرونر که خون را به قلب و سایر قسمت‌های بدن می‌رسانند ایجاد می‌شود.
پلاک از رسوبات کلسترول و سایر مواد موجود در شریان تشکیل شده‌است. تجمع پلاک به‌مرورزمان باعث تنگ شدن رگ‌ها می‌شود که ممکن است جریان خون را تا حدی یا به‌طورکامل مسدود کند. این فرایند آترواسکلروز نامیده می‌شود.
مقالات مرتبط
علائم بیماری شریان کرونری کدام‌اند؟
آنژین، یا درد و ناراحتی در قفسهٔ سینه، شایع‌ترین علامت CAD است. آنژین ممکن است زمانی رخ دهد که مقدار زیادی پلاک در داخل عروق انباشته و باعث تنگ شدن آن‌ها شود. تنگی عروق ممکن است باعث درد قفسهٔ سینه شود زیرا جریان خون را در ماهیچهٔ قلب و بقیهٔ بدن مسدود می‌کند.
در بسیاری از افراد، اولین نشانهٔ CAD حملهٔ قلبی است. علائم حملهٔ قلبی عبارت‌اند از:
- درد یا ناراحتی قفسهٔ سینه (آنژین)
- ضعف، سرگیجه، حالت تهوع (احساس ناخوشایند در معده) یا عرق سرد
- درد یا ناراحتی در بازوها یا شانه
- تنگی نفس
با گذشت زمان، CAD ممکن است موجب ضعیف شدن ماهیچهٔ قلب و در نتیجه نارسایی قلبی شود، بیماری‌ای خطرناک که قلب نمی‌تواند خون را آن‌طور که باید پمپاژ کند.
عوامل خطرساز بیماری شریان کرونری کدام‌اند؟
اضافه‌وزن، نداشتن تحرک بدنی، تغذیهٔ ناسالم و استعمال دخانیات از جمله عوامل خطر ابتلا به CAD هستند. همچنین داشتن سابقهٔ خانوادگیِ بیماری قلبی، خطر ابتلا به CAD را افزایش می‌دهد، به‌ویژه سابقهٔ خانوادگیِ ابتلا به بیماری قلبی در سنین پایین (۵۰ سال یا کمتر).
برای اطلاع از خطر ابتلا به CAD، گروه درمان ممکن است فشارخون، کلسترول خون و سطح قند خون شما را اندازه‌گیری کند.
بیماری شریان کرونری چگونه تشخیص داده می‌شود؟
چنانچه در معرض خطر بالای ابتلا به بیماری قلبی هستید یا علائم آن را دارید، پزشک می‌تواند از چندین آزمایش برای تشخیص CAD استفاده کند.
آزمایش‌های قلبی و کارکرد آن‌ها
- با استفاده از ECG یا EKG (الکتروکاردیوگرام)، فعالیت الکتریکی، میزان و نظم ضربان قلب شما را اندازه‌گیری می‌کنند.
- در اکوکاردیوگرام از امواج فراصوت (موج صوتی ویژه) برای ایجاد تصویری از قلب استفاده می‌شود.
- در تست استرس ورزش هنگام حرکت روی تردمیل ضربان قلب شما را اندازه‌گیری می‌کنند. این آزمایش چگونگی عملکرد قلب را در زمان پمپاژ خونِ بیشتر، مشخص می‌کند.
- در رادیوگرافی قفسهٔ سینه از پرتوهای ایکس برای ایجاد تصویری از قلب، ریه‌ها و سایر اعضای قفسهٔ سینه استفاده می‌کنند.
- در کاتتریزاسیون قلبی برای بررسی انسداد عروق، لوله‌ای نازک و انعطاف‌پذیر را از طریق شریانی در کشالهٔ ران، بازو یا گردن قرار می‌دهند تا به قلب برسد. متخصصان درمانی فشارخون داخل قلب و قدرت جریان خون در حفره‌های قلب را اندازه‌گیری می‌کنند. آن‌ها همچنین نمونه‌های خون را از قلب جمع‌آوری می‌کنند یا رنگی را به عروق قلب (عروق کرونر) تزریق می‌نمایند.
- با استفاده از آنژیوگرافی کرونر، انسداد و جریان خون درون عروق کرونر را بررسی کرده و به‌وسیلهٔ پرتوهای ایکس رنگ تزریق‌شده از طریق کاتتریزاسیون قلبی را شناسایی می‌کنند.
- اسکن کلسیم عروق کرونر نوعی سی‌تی اسکن (CT scan) است که با استفاده از آن درون عروق کرونر را برای تجمع کلسیم و پلاک مشاهده می‌کنند.
بازتوانی و توان‌بخشی قلب چیست؟
توان‌بخشی قلبی برنامه‌ای مهم برای افرادی است که از حملهٔ قلبی، نارسایی قلبی یا سایر مشکلات مربوط به قلب که نیاز به جراحی یا مراقبت پزشکی دارند، در حال بهبودی‌اند. توان‌بخشی قلبی به بهبود کیفیت زندگی در این افراد کمک کرده و از بروز عارضهٔ قلبی دیگر جلوگیری می‌کند. توان‌بخشی قلبی برنامه‌ای تحت نظارت است که موارد زیر را شامل می‌شود:
- فعالیت بدنی
- آموزش در مورد زندگی سالم، از جمله تغذیهٔ سالم، مصرف دارو طبق دستورالعمل و راه‌هایی برای ترک سیگار
- مشاوره جهت یافتن راه‌هایی برای کاهش استرس و بهبود سلامت روان
گروهی از افراد در روند توان‌بخشی قلبی به شما کمک خواهند کرد، از جمله گروه درمان، متخصصان ورزش و تغذیه، فیزیوتراپیست‌ها و مشاوران یا متخصصان سلامت روان.
در صورت ابتلا به بیماری شریان کرونری، چگونه سالم‌تر باشم؟
چنانچه به CAD مبتلا هستید، گروه درمان برای کاهش خطر حملهٔ قلبی یا جلوگیری از تشدید بیماری قلبی اقدامات زیر را پیشنهاد خواهد کرد:
- تغییر در شیوهٔ زندگی، مانند رژیم غذایی سالم (سدیم و چربی کمتر)، افزایش فعالیت بدنی، رسیدن به وزن سالم و ترک سیگار
- داروهایی برای درمان عوامل خطرساز CAD مانند کلسترول بالا، فشارخون بالا یا ضربان قلب نامنظم
- روش‌های جراحی برای کمک به بازگرداندن جریان خون به قلب
منبع:
