قلب شما به‌طور خستگی‌ناپذیر برای زنده نگه داشتن شما کار می‌کند، اما وقتی یکی از دریچه‌های آن تنگ یا مسدود می‌شود، می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. تنگی آئورت یکی از این شرایط است که توانایی قلب برای پمپاژ مؤثر خون را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با این حال، روش پزشکی به نام TAVI (کاشت دریچه آئورت از طریق کاتتر) زندگی‌ها را در سراسر جهان تغییر داده است. این روش یک گزینه کم‌تهاجمی برای جایگزینی دریچه قلب ارائه می‌دهد، به‌ویژه برای کسانی که کاندیدای مناسبی برای جراحی قلب باز نیستند.
تنگی آئورت چیست؟
تنگی آئورت شرایطی است که در آن دریچه آئورت قلب تنگ یا سفت می‌شود. این امر جریان خون از قلب به سایر قسمت‌های بدن را دشوار می‌کند. با گذشت زمان، قلب باید سخت‌تر کار کند تا خون را پمپاژ کند، که می‌تواند به علائم زیر منجر شود:
- درد یا احساس فشار در قفسه سینه
- تنگی نفس، به‌ویژه هنگام فعالیت
- خستگی
- احساس سرگیجه یا غش
- ضربان قلب نامنظم
اگر تنگی آئورت شدید درمان نشود، می‌تواند به نارسایی قلبی و حتی مرگ منجر شود. به‌طور سنتی، جراحی قلب باز درمان استاندارد بود، اما همه افراد از سلامت کافی برای انجام چنین روش تهاجمی برخوردار نیستند. اینجا است که TAVI وارد عمل می‌شود.
آشنایی با TAVI (کاشت دریچه آئورت از طریق کاتتر)
TAVI، که به عنوان TAVR (جایگزینی دریچه آئورت از طریق کاتتر) نیز شناخته می‌شود، یک روش غیرجراحی برای جایگزینی دریچه قلب است. این روش به پزشکان امکان می‌دهد دریچه آئورت بیمار را بدون برداشتن آن یا باز کردن قفسه سینه جایگزین کنند.
نحوه عملکرد TAVI:
- یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر به نام کاتتر از طریق یک رگ خونی، معمولاً در پا (شریان فمورال)، وارد می‌شود.
- دریچه مصنوعی جدید، که مانند استنت فشرده شده است، از طریق کاتتر به سمت قلب هدایت می‌شود.
- هنگامی که به دریچه آئورت آسیب‌دیده می‌رسد، دریچه جدید باز می‌شود و برگچه‌های دریچه قدیمی را کنار می‌زند.
- دریچه جدید بلافاصله شروع به کار می‌کند.
TAVI در آزمایشگاه کاتتریزاسیون تحت بی‌حسی موضعی یا عمومی انجام می‌شود و بیماران اغلب بیدار یا با آرام‌بخشی خفیف هستند.
چه کسانی کاندیدای TAVI هستند؟
TAVI در ابتدا برای بیماران مسن یا پرخطر که نمی‌توانستند جراحی قلب باز انجام دهند، معرفی شد. امروزه دامنه کاربرد آن گسترش یافته است.
شما ممکن است کاندیدای مناسبی برای TAVI باشید اگر:
- بالای ۶۵ سال سن داشته باشید.
- به تنگی شدید آئورت با علائم مبتلا باشید.
- به دلیل سن یا مشکلات سلامتی دیگر (مانند دیابت، بیماری ریوی یا مشکلات کلیوی) برای جراحی قلب باز پرخطر محسوب شوید.
- گزینه جایگزینی دریچه قلب با روش کم‌تهاجمی را ترجیح دهید.
پزشکان معمولاً مجموعه‌ای از آزمایش‌ها، از جمله اکوکاردیوگرام، سی‌تی اسکن و آنژیوگرافی، را برای تعیین اینکه آیا TAVI برای شما مناسب است، انجام می‌دهند.
مزایای TAVI در مقایسه با جراحی قلب باز
بسیاری از بیماران در هند اکنون به دلیل مزایای واضح TAVI، به‌ویژه از نظر ایمنی و راحتی، این روش را انتخاب می‌کنند.
برخی از مزایای کلیدی عبارتند از:
- کم‌تهاجمی: بدون نیاز به برش‌های بزرگ در قفسه سینه یا شکستن استخوان جناغ.
- زمان بهبودی سریع‌تر: بیماران اغلب ظرف چند روز به خانه می‌روند.
- کاهش خطر عوارض: این موضوع به‌ویژه برای بیماران مسن یا ضعیف مهم است.
- درد کمتر و تحرک سریع‌تر:
- عدم نیاز به دستگاه بای‌پس قلب-ریه: در بسیاری از موارد نیازی به این دستگاه نیست.
بهبودی پس از TAVI
زمان بهبودی پس از TAVI بسیار کوتاه‌تر از جراحی قلب باز است. اکثر بیماران می‌توانند ظرف یک یا دو روز شروع به حرکت کنند و معمولاً طی ۳ تا ۵ روز از بیمارستان مرخص می‌شوند. در ادامه آنچه باید انتظار داشته باشید آورده شده است:
- درد خفیف در محل ورود کاتتر
- نظارت در بیمارستان برای بررسی هرگونه ریتم غیرطبیعی قلب یا سایر عوارض
- بازگشت تدریجی به فعالیت‌های عادی ظرف چند هفته
- ویزیت پیگیری ظرف یک ماه برای بررسی عملکرد دریچه جدید
تنظیمات سبک زندگی مانند ترک سیگار، مدیریت فشار خون و پیروی از رژیم غذایی سالم برای قلب پس از این روش ضروری است.
خطرات و ملاحظات
مانند هر روش پزشکی، TAVI نیز با برخی خطرات همراه است. این خطرات شامل موارد زیر هستند:
- خونریزی یا عفونت در محل ورود کاتتر
- ضربان قلب نامنظم یا نیاز به پیس‌میکر
- نشتی دریچه (اگرچه با دریچه‌های جدیدتر این مورد نادر است)
- عوارض کلیوی
با این حال، با غربالگری مناسب و مراقبت‌های پس از عمل، اکثر بیماران به‌خوبی بهبود می‌یابند. انتخاب یک تیم قلب با تجربه برای نتایج بهتر حیاتی است.
نتیجه‌گیری
TAVI یک روش نجات‌بخش قلب برای هزاران بیمار در سراسر جهان است. این روش گزینه‌ای ایمن، مؤثر و کم‌تهاجمی برای افرادی که از تنگی شدید آئورت رنج می‌برند، به‌ویژه زمانی که جراحی گزینه ایده‌آلی نیست، ارائه می‌دهد.
پرسش‌های متداول
آیا در صورت خرابی دریچه، می‌توان TAVI را تکرار کرد؟
بله، در بسیاری از موارد می‌توان دریچه دوم را با استفاده از همان روش مبتنی بر کاتتر داخل دریچه اول قرار داد. این روش به عنوان TAVI دریچه‌در‌دریچه شناخته می‌شود.
چه تغییرات سبک زندگی باید پس از TAVI انجام دهم؟
پس از این روش، حفظ سبک زندگی سالم برای قلب مهم است. این شامل پیاده‌روی منظم یا ورزش سبک، اجتناب از دخانیات، محدود کردن مصرف الکل، پیروی از رژیم غذایی کم‌سدیم و برنامه‌ریزی برای ویزیت‌های منظم با پزشک است.
آیا TAVI بهتر از جایگزینی دریچه با جراحی است؟
TAVI به طور کلی بهتر یا بدتر نیست، اما ممکن است بهترین گزینه برای افرادی باشد که در معرض خطر بالای جراحی قرار دارند. برای بیماران جوان‌تر یا کم‌خطر، جراحی باز ممکن است همچنان به دلیل نتایج بلندمدت ترجیح داده شود.
آیا TAVI می‌تواند در صورت داشتن تنگی آئورت و سایر مشکلات قلبی کمک کند؟
بله، TAVI حتی در صورت وجود سایر بیماری‌های قلبی مانند بیماری عروق کرونر یا نارسایی قلبی قابل بررسی است. متخصص قلب شما با انجام اسکن‌ها و آزمایش‌های دقیق، خطرات و مزایا را ارزیابی خواهد کرد تا این روش را توصیه کند.
دریچه آئورت کاشته‌شده از طریق کاتتر چقدر عمر می‌کند؟
اکثر دریچه‌های TAVI برای ۱۰ تا ۱۵ سال طراحی شده‌اند، بسته به عواملی مانند سن، سبک زندگی و سلامت کلی.