آزمایشهای پزشکی بخش مهمی از مدیریت مشکلات مزمن سلامتی مانند بیماریهای قلبی عروقی هستند. برخی، مانند بررسی فشارخون یا سطح کلسترول، نسبتاً سادهاند. اما برخی دیگر (بهویژه آنهایی که از تجهیزات ویژه برای تجسم قلب استفاده میکنند) زمانبر، استرسزا و پرهزینه و در برخی موارد غیرضروری هستند.
غیرمعمول نیست که افراد مبتلا به بیماری مزمن کرونر این آزمایشهای تصویربرداری را بهطور معمول انجام میدهند، حتی زمانی که هیچ علامتی ندارند که نشان دهد وضعیت آنها در حال پیشرفت یا بدتر شدن است. اما دستورالعملهای جدید بر خلاف این عمل توصیه میکنند.
بیماری مزمن کرونری چیست؟
گفته میشود که اگر افراد مبتلا به بیماری مزمن عروق کرونر باشند:
- حملهای قلبی یا آنژین پایدار (درد قفسهٔ سینه که با فعالیت یا استرس عاطفی رخ میدهد) داشتهاند.
- روشی برای بازگرداندن جریان خون به قلب (آنژیوپلاستی با استنت یا جراحی بایپس عروق کرونر) انجام دادهاند.
- کسر جهشی کم از انسداد عروق کرونر دارند.
- شواهدی از بیماری عروق کرونر را در آزمایش تصویربرداری نشان دادهاند.
دکتر کازی، مدیر بخش مراقبتهای ویژه قلب در بیمارستان وابسته به هاروارد، میگوید: افرادی که بیماری عروق کرونر مزمن و بدون علائم دارند، نباید بهصورت دورهای تحت آزمایش قرار گیرند. دستورالعملها که در 29 اوت 2023 در مجلهٔ سیرکولیشن منتشر شد، میگوید که در این افراد، سه آزمایش زیر هیچ فایدهای ندارد:
- سی تی آنژیوگرافی قلب (CCTA) که از یک سیتیاسکن برای عکسبرداری با اشعهٔ ایکس متعدد و پرسرعت برای ایجاد نمای سهبعدی از رگهای خونی و دیگر ساختارهای قلب استفاده میکند. برای این کار نیاز به تزریق رنگ مخصوص به ورید بازو یا دست است که رگهای خونی را نمایان و روشن میکند.
- اکوکاردیوگرافی از اولتراسوند برای نشاندادن میزان عملکرد عضلات و دریچههای قلب و اندازهگیری کسر جهشی استفاده میکند که ارزیابی توانایی پمپاژ قلب است.
- تست استرس فشارخون، ضربان قلب و فعالیت الکتریکی قلب را بررسی میکند تا شواهدی از کاهش جریان خون به قلب را، چه در حین ورزش یا پس از تزریق دارویی که اثرات ورزش را تقلید میکند، بررسی کند. همچنین ممکن است شامل گرفتن اکوکاردیوگرام (نوعی به نام استرس اکوکاردیوگرافی) یا تزریق مقدار کمی از مادهای رادیواکتیو و اسکن PET (تغییر شناختهشده بهعنوان تست استرس هستهای) باشد.
آزمایشهای غیرضروری، بیفایده و با آسیب احتمالیاند
دکتر کازی که در کمیتهٔ نگارش دستورالعملهای جدید بود، میگوید: وقتی افراد بدون علائم فقط برای اطمینان آزمایش میدهند، نتایج مفید نبوده و در برخی موارد مضر هستند. برای نمونه، اگر نتایج آزمایش واضح نباشد، اغلب آزمایشهای اضافی یا روشهای غیرضروری را موجب میشود، از جمله مواردی که افراد را بدون دلیل در معرض تشعشع قرار میدهند. او میافزاید که این آزمایشها هزینهها را بدون هیچ سود مربوطه اضافه میکنند و هزینهها به طور فزایندهای بهصورت پرداخت مشترک یا حق بیمه بالاتر به بیماران باز میگردد.
دکتر کازی میگوید برای افراد مبتلا به بیماری مزمن کرونر، سود واقعی در جای دیگری نهفته است. او میگوید: «همانطور که دستورالعملها تأکید میکنند، مردم باید روی ورزش منظم، داشتن رژیم غذایی سالم، و مصرف دارو برای کنترل فشارخون و کلسترول خود تمرکز کنند، همهٔ استراتژیهایی که میدانیم به مردم کمک میکند تا زندگی طولانیتر و سالمتری داشته باشند.»
منبع:
